Dlaczego stosować odpowietrzniki ręczne i automatyczne?

Fragment artykułu czasopisma Instalator wyjaśnia przyczyny powstawania złogów powietrza w sieciach centralnego ogrzewania:

Woda pochodząca z sieci miejskiej zawiera rozpuszczone gazy w różnych ilościach. Gazami tymi są przeważnie: tlen, wodór, dwutlenek węgla oraz inne w mniejszych ilościach. Gazy, poprzednio rozpuszczone w wodzie, wydzielają się z niej przy ogrzewaniu. Ich obecność prowadzi do powstawania słabych roztworów kwaśnych lub zasadowych. Intensyfikują się wówczas zjawiska korozji i zarastania sieci osadami wapienno-magnezowymi. Jeszcze inne problemy wiążą się z obecnością w instalacji grzewczej powietrza, które nie zostało usunięte podczas napełniania sieci. Przewody w instalacji ogrzewczej powinny być napełniane wodą bardzo powoli – najlepiej poprzez powrót. W tym czasie wszystkie urządzenia odprowadzające gazy z instalacji powinny być otwarte.

Gazy tworzą się również w wyniku tego, iż cała instalacja grzewcza zbudowana jest z różnych materiałów, takich jak stal, mosiądz, aluminium, żeliwo, miedź, brąz. Niekiedy również w instalacji ogrzewczej stosowane są przez instalatorów złączki ze staliwa ocynkowane. W instalacji ogrzewczej nie wolno stosować rur stalowych ocynkowanych oraz złączek pokrytych cynkiem. Kiedy materiały te są ze sobą w kontakcie, następuje szczególne zjawisko ogniwa (podobnie jak ogniwo Volty w baterii).

Wielu użytkowników prawidłowo wykonanej instalacji z grzejnikami aluminiowymi skarży się na nagminne zapowietrzanie się grzejników. Szczególnie często zapowietrza się grzejnik usytuowany najbliżej kotła. Najczęściej powodem tej sytuacji jest wytrącający się wodór – produkt reakcji chemicznej zachodzącej pomiędzy aluminium (z którego wykonane są grzejniki) a instalacją wykonaną z miedzi. Najwięcej powietrza oraz gazów będzie się wydzielało z wody tam, gdzie jest najwyższa temperatura i najniższe ciśnienie, dlatego też najwięcej problemów z zakłóceniami oraz nieprawidłowym działaniem instalacji mają lokatorzy ostatnich kondygnacji budynku. 

Problem ten dotyczy również wewnętrznej instalacji wodociągowej, a w szczególności instalacji wody ciepłej. Pierwsi poranni użytkownicy, otwierając kran na najwyższej kondygnacji, mogą zostać brutalnie pochlapani mieszanką wodno-powietrzną wydobywającą się z impetem z kranu.

Można z przybliżeniem przyjąć, że woda w pionach zasilających w instalacji ogrzewczej ma temperaturę wody w kotle, stąd wydzielanie się z niej powietrza będzie wzrastało ku górze, tam gdzie ciśnienie statyczne jest mniejsze, czyli na zakończeniach pionów. Zbędne powietrze, np. we wnętrzu pompy, może doprowadzić do jej zniszczenia oraz, w bardzo znaczącym stopniu, przyczynia się do przyspieszenia procesów korozyjnych w całej instalacji. Kolejnymi punktami, w których może następować przenikanie powietrza do sieci, są: otwarte naczynia wzbiorcze (systemy otwarte), porowate uszczelki, nieszczelne połączenia oraz zawory, rozkalibrowane i cieknące dławice w pompach oraz dyfuzja tlenu poprzez ścianki przewodów z tworzywa sztucznego bez wkładki antydyfuzyjnej. Ilość tlenu, który przenika przez ścianki rur z tworzywa sztucznego (bez bariery antydyfuzyjnej) do wody w instalacji ogrzewczej, jest porównywalna z wymianą całej wody w instalacji raz w tygodniu. W przypadku przedostania się do wnętrza instalacji pakuł konopnych zachodzi proces gnicia. Ich rozkład powoduje wydzielanie się metanu, który gromadzi się w górnych częściach instalacji, m.in. w grzejnikach.

Bardzo duży wpływ na powstawanie gazów w instalacji ma również pH wody oraz poziom jej twardości. Wartość pH powinna zawierać się w przedziale pomiędzy 7 a 8, zaś jej twardość powinna oscylować wokół 20 F. Woda w instalacjach grzewczych powinna odpowiadać normie PN-93/C-04607: „Woda w instalacjach ogrzewania. Wymagania i badania jakości wody”. Jeżeli woda w instalacji nie odpowiada powyższej normie, to wykazuje ona właściwości korozyjne. Następuje wówczas reakcja z poszczególnymi metalowymi elementami instalacji, powodując korozję i powstanie dużej ilości gazu z przewagą wodoru. Innym powodem przenikania gazów do zładu, w tym przede wszystkim tlenu, może być zastosowanie automatycznego napełniacza, który w sposób ciągły wyrównuje duże ubytki wody w instalacji. Jest on najczęściej podłączony bezpośrednio do przewodów wodociągowych. Kolejnym miejscem przenikania tlenu może być przeponowe naczynie wzbiorcze wypełnione wewnątrz powietrzem atmosferycznym zamiast gazem obojętnym, tj. azotem. Zdarza się, że tlen może dostać się z wodą pod wpływem powstania miejscowego podciśnienia wywołanego przez nieodpowiednio zaprojektowaną pompę lub źle obliczoną objętość przeponowego naczynia wzbiorczego. Jego objętość nie może być zbyt mała. 

Zmiana ciśnienia w instalacji powoduje zmianę warunków, w których następuje rozpuszczanie się gazów.

wg http://www.instalator.pl/2013/10/abc-odpowietrzania-instalacji-grzejnik-...